Świętokrzyskie stawia na obronność!
W dobie coraz większych wyzwań geopolitycznych bezpieczeństwo obywateli stało się jednym z kluczowych zagadnień, nad którymi pochylają się przywódcy europejskich państw. Polska nie pozostaje w tyle, a samorządy regionalne – choć nie posiadają narzędzi polityki obronnej – coraz częściej angażują się we wspieranie działań związanych z ochroną mieszkańców. Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Renata Janik zdecydowanie wpisuje się w ten nurt, podejmując konkretne inicjatywy mające na celu wzmocnienie bezpieczeństwa zarówno regionu, jak i całego kraju.
Jednym z jej najnowszych działań jest skierowanie wniosku do Komisji Europejskiej w sprawie możliwości uzyskania unijnego dofinansowania na modernizację lotniska w Masłowie. Wpisuje się to w założenia programu „REARM Europe”, który Unia Europejska uruchomiła z myślą o budowaniu silniejszego zaplecza obronnego. Modernizacja infrastruktury lotniskowej w Masłowie mogłaby umożliwić jego przystosowanie do zadań wojskowych, co w kontekście obecności w Kielcach trzech znaczących jednostek wojskowych – Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych, 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej i 8. Dywizji Piechoty Armii Krajowej – staje się niezwykle istotne. Położenie lotniska w bezpośrednim sąsiedztwie strategicznych szlaków transportowych oraz relatywna bliskość wschodniej granicy NATO czynią z niego ważny punkt potencjalnej infrastruktury obronnej.
Władze województwa liczą na pozyskanie środków finansowych na remont pasa startowego, unowocześnienie systemu oświetlenia oraz budowę nowego obiektu administracyjnego, pod którym możliwe byłoby również stworzenie schronu dla ludności cywilnej – infrastruktury wciąż deficytowej w skali całego regionu. Argumenty za strategicznym wykorzystaniem lotniska przedstawiono również w piśmie do wicepremiera i ministra obrony narodowej Władysława Kosiniaka-Kamysza, wraz z propozycją współpracy i omówienia szczegółowych rozwiązań.
Świętokrzyskie od lat odgrywa ważną rolę na mapie polskiego sektora obronnego, czego dowodem jest m.in. organizowany w Kielcach Międzynarodowy Salon Przemysłu Obronnego – jedno z najważniejszych wydarzeń branżowych w Europie. Lotnisko w Masłowie już wcześniej było wykorzystywane przez Ministerstwo Obrony Narodowej do organizacji pokazów podczas MSPO, dlatego zwiększenie jego potencjału operacyjnego mogłoby istotnie wpłynąć na prestiż regionu oraz poziom współpracy międzynarodowej.
To jednak nie jedyne działanie marszałek Janik. Już w styczniu br. wystąpiła do wicepremiera z propozycją wsparcia rozwoju przemysłu zbrojeniowego w regionie, wskazując na jego przemysłowe tradycje sięgające czasów Centralnego Okręgu Przemysłowego. Infrastruktura oraz zasoby technologiczne wciąż obecne w województwie mogą stanowić fundament pod inwestycje w nowoczesne technologie militarne, a funkcjonujące tu firmy, takie jak skarżyskie MESKO, są gotowe do rozszerzenia działalności. Marszałek podkreśla, że inwestycje w sektor obronny mogą przynieść wymierne korzyści nie tylko w zakresie bezpieczeństwa narodowego, ale również rozwoju regionalnej gospodarki.
Chociaż samorząd wojewódzki nie ma kompetencji do bezpośredniego inwestowania w obronność, dysponuje środkami unijnymi przeznaczonymi na rozwój gospodarczy. Z tego powodu Renata Janik zwróciła się do Komisji Europejskiej z wnioskiem o rozważenie możliwości przeznaczenia środków zwrotnych – wcześniej udzielonych w ramach instrumentów pożyczkowych – na wsparcie inwestycji produkcyjnych w firmach takich jak MESKO. Taka możliwość wymaga jednak zmian legislacyjnych na poziomie unijnym. Wkrótce po tym wystąpieniu, 1 kwietnia Komisja Europejska ogłosiła plan zmian w ramach polityki spójności, zakładający możliwość finansowania infrastruktury o zastosowaniu militarnym lub podwójnym. Otwiera to przed regionem zupełnie nowe możliwości.
Zarząd Województwa Świętokrzyskiego już analizuje potencjalne przesunięcia funduszy z obecnych priorytetów na nowe obszary wsparcia, mając jednak świadomość, że nie mogą one odbywać się kosztem dotychczasowych beneficjentów programu regionalnego. Efektywna realizacja tych działań będzie uzależniona zarówno od postępów w procedurach legislacyjnych po stronie Komisji Europejskiej, jak i od krajowego wsparcia dla sektora zbrojeniowego.
Jak podkreśla marszałek Renata Janik, wyzwania w obszarze bezpieczeństwa wymagają kompleksowego podejścia: od inwestycji, przez logistykę, aż po kadry. Choć główny ciężar spoczywa na administracji rządowej, to samorząd wojewódzki, w miarę swoich kompetencji, chce aktywnie współtworzyć bezpieczniejszą przyszłość regionu. Dbałość o bezpieczeństwo mieszkańców oraz rozwój regionalnego potencjału obronnego idą tu ramię w ramię.
