Duma Buska-Zdroju: Podwójna Nagroda im. Janiny Czarneckiej dla wybitnych maturzystów I LO
Minął dokładnie rok od momentu, gdy w murach I Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Busku-Zdroju po raz pierwszy wręczono Nagrodę Janiny Czarneckiej – prestiżowe wyróżnienie przyznawane najlepszemu abiturientowi, który kończy szkołę z najwyższą średnią ocen z dziesięciu tradycyjnych przedmiotów akademickich. Inicjatywa ta, będąca wyrazem uznania dla wybitnych uczniów i hołdem dla legendarnej nauczycielki historii, właśnie doczekała się swojej drugiej edycji, która w tym roku nabrała wyjątkowego charakteru.
W trakcie uroczystości zakończenia roku szkolnego klas maturalnych, która jak zwykle odbyła się w atmosferze podniosłej i pełnej emocji, ogłoszono, że Nagrodę Janiny Czarneckiej przyznano nie jednej, a aż dwóm osobom. Kamil Czapla i Damian Stachowicz, uczniowie klasy IV B o profilu matematyczno-fizycznym, zostali wspólnie uhonorowani za zdobycie identycznej, imponującej średniej ocen – 5,80. Ich sukces to nie tylko wynik wyjątkowego wysiłku i systematycznej pracy, ale również dowód na to, że w murach buskiego liceum kształcą się młodzi ludzie o niezwykłym potencjale i wysokiej kulturze naukowej.
Pomysłodawcą i fundatorem nagrody jest Profesor Maciej Radosz – absolwent liceum z 1967 roku, emerytowany profesor inżynierii chemicznej i biomedycznej, były dziekan, a obecnie mieszkaniec Florydy i wykładowca w Stanach Zjednoczonych z tytułem Professor Emeritus na University of Wyoming. Inicjatywa ta zrodziła się podczas Zjazdu Absolwentów w czerwcu 2023 roku, a jej celem jest nie tylko nagradzanie najzdolniejszych uczniów, ale także kultywowanie pamięci o Janinie Czarneckiej – nauczycielce, która dla wielu uczniów była nie tylko pedagogiem, ale i autorytetem moralnym.
Profesor Janina Czarnecka przyszła na świat w 1905 roku niedaleko Krakowa, lecz swoje życie i karierę zawodową związała z Buskiem-Zdrojem. Była absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1927 roku uzyskała tytuł magistra historii. Pracowała jako nauczycielka we Włocławku, jednak los sprawił, że II wojna światowa zastała ją na wakacjach w rodzinnym Busku. Po tragicznej śmierci męża – Pawła Czarneckiego, polonisty, który został zamordowany w obozie koncentracyjnym – Janina Czarnecka nie zrezygnowała z misji edukacyjnej. Podczas wojny uczyła potajemnie w Skrobaczowie, angażując się w działania konspiracyjne i będąc filarem tajnego nauczania w regionie. Po wojnie przez wiele lat związana była z I LO w Busku-Zdroju, gdzie cieszyła się ogromnym szacunkiem zarówno wśród uczniów, jak i grona pedagogicznego. Zmarła w 1980 roku i została pochowana na buskim cmentarzu.
Jak wspomina Profesor Radosz, Janina Czarnecka była osobą, która uosabiała miłość do młodzieży, do szkoły, do Ojczyzny i do nauki. Te wartości stały się fundamentem idei nagrody, której wysokość wynosi 5 tysięcy złotych i którą przyznaje się najlepszemu maturzyście roku. Profesor wyraził wdzięczność dyrekcji i nauczycielom szkoły za zaangażowanie w opracowanie zasad przyznawania nagrody oraz Stowarzyszeniu Wychowanków Liceum za pomoc formalną i organizacyjną.
Ze strony szkoły nie zabrakło słów głębokiej wdzięczności. Dyrekcja I LO w Busku-Zdroju złożyła serdeczne podziękowania Profesorowi Maciejowi Radoszowi, podkreślając, że takie inicjatywy nie tylko motywują uczniów do nauki, ale również podnoszą rangę szkoły i ukazują znaczenie jej wieloletniej tradycji edukacyjnej. Świadectwem wysokiego poziomu uczniów są również inne wyróżnienia – Kamil Czapla był w roku szkolnym 2024/2025 stypendystą Prezesa Rady Ministrów, a Damian Stachowicz otrzymywał Stypendium Starosty Buskiego.
